|
آبخیزداری و کنترل فرسایش خندقی رهیافتی برای توسعه پایدار روستایی؛ مطالعه موردی: روستای قرناق در استان گلستان
|
سعیدمحمد صبوری*  |
| پژوهشکده سوانح طبیعی، تهران، ایران ، saeedsabouri@yahoo.com |
|
|
چکیده: (225 مشاهده) |
فرسایش خاک در ایران یکی از مخاطرات بزرگ تهدیدکننده سکونتگاههای روستایی است. فرسایش خندقی، نقش قابل‌توجهی در تخریب سرزمین به‌ویژه در مناطق نیمه‌خشک و خاک‌های لسی با چسبندگی پایین دارد. هدف از این تحقیق، بررسی آثار اجرای سازه‌های آبخیزداری بر کیفیت زندگی و جلوگیری از مهاجرت روستائیان و میزان رضایت آن‌ها از اجرای سازه‌های آبخیزداری و همچنین عملکرد سازه‌های مکانیکی در کنترل فرسایش خندقی و کاهش آسیب‌پذیری از‌طریق بررسی‌های کتابخانه‌ای، زمین‌شناسی، ژئومورفولوژیکی و مشاهدات میدانی خندق‌ها و سازه‌های مکانیکی آبخیزداری اجرا‌شده است که به بررسی آثار فیزیکی و محیطی اجرای سازه‌ها پرداخته شده و درنهایت با تکمیل پرسش‌نامه، آثار اجرای سازه‌های آبخیزداری بر کیفیت زندگی روستائیان در جنبه‌های اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و محیطی مطالعه شده است. روستای موردمطالعه در منطقه کوهستانی شرق استان گلستان و در زیرحوزه شوردره حوزه آبریز قرناوه رودخانه گرگانرود در مختصات جغرافیایی 67/55 طول شرقی و 71/37 عرض شمالی واقع شده است. باتوجه‌به بررسی‌های صورت‌گرفته، آثار اجرای طرح‌های آبخیزداری در جنبه‌های اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و محیطی کیفیت زندگی ساکنین روستا تأثیر قابل‌توجهی گذاشته و علاوه بر ایجاد رضایت کامل از اجرای سازه‌های آبخیزداری، باعث افزایش تولیدات دامی، کشاورزی و احداث باغ گردیده و مهاجرت معکوس به روستا را شکل داده است. باتوجه‌به نحوه انجام اجرای سازه‌های آبخیزداری در این روستا که با برگزاری کلاس‌های توجیهی - آموزشی به ساکنین و بهره‌بردان بوده و باعث افزایش کارایی سازه‌ها، بهبود کیفیت زندگی و افزایش میزان رضایت ساکنین شده است، پیشنهاد می‌شود در سکونتگاههای روستایی درگیر مخاطره فرسایش خندقی، مطالعه، اجرا و بهره‌برداری طرح‌های آبخیزداری از‌طریق مشارکت اهالی صورت گیرد. |
|
| واژه‌های کلیدی: توسعه روستایی، چکدم، خندق، روستای قرناق، فرسایش، گلستان. |
|
|
متن کامل [PDF 1396 kb]
(243 دریافت)
|
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
سکونتگاههای شهری و روستایی
دریافت: 1401/6/29 | پذیرش: 1401/9/29 | انتشار: 1402/9/29
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
